Bresser FREEK VONK 9820200 User manual

Art. No. 9820200
NL Handleiding
EN Operating Instructions
DE Bedienungsanleitung
FR Mode d’emploi
ES Instrucciones de uso
WEERSTATION
WEATHER STATION/
WETTERSTATION/
STATION MÉTÉO/
ESTACIÓN METEOROLÓGICA

2
Handleiding .............................................. 4
Operating Instructions .............................. 40
Bedienungsanleitung................................ 46
Mode d’emploi......................................... 52
Instrucciones de uso ................................ 58
NL
EN
DE
FR
ES
www.bresser.de/download/9820200
MANUAL AND EXPERIMENTS DOWNLOAD:
www.bresser.de/warranty_terms
SERVICE AND WARRANTY:

3
➊

4
NL Handleiding
WAARSCHUWING! Niet voor kinderen jonger dan drie jaar.
Verstikkingsgevaar — kleine onderdelen. Bevat functionele scherpe randen
en punten!
LET OP! Alleen geschikt voor kinderen van minimaal 8 jaar. Instructies voor ouders
of andere verantwoordelijke personen zijn bijgevoegd en moeten worden opgevolgd.
Bewaar de verpakking, want deze bevat belangrijke informatie.
ALGEMENE WAARSCHUWINGEN
• Verstikkingsgevaar - Dit product bevat kleine onderdelen die door kinderen kunnen
worden ingeslikt! Dit levert verstikkingsgevaar op.
• Gevaar voor elektrische schokken - Dit apparaat bevat elektronische componen-
ten die werken via een stroombron (batterijen). Gebruik het apparaat alleen zoals
beschreven in de gebruiksaanwijzing, anders bestaat er gevaar op een elektrische
schok.
• Risico op brand/explosie - Stel het apparaat niet bloot aan hoge temperaturen.
Gebruik alleen de aanbevolen batterijen. Sluit het apparaat of de batterijen niet
kort en gooi ze niet in het vuur. Overmatige hitte of onjuist gebruik kan kortslui-
ting, brand of een explosie veroorzaken.
• Gevaar voor chemische verbranding - Houd batterijen buiten het bereik van kinde-
ren! Zorg ervoor dat u de batterijen op de juiste manier plaatst. Lege of beschadig-
de batterijen kunnen chemische brandwonden veroorzaken als ze in contact komen
met de huid. Draag indien nodig adequate handschoenen ter bescherming.
• Demonteer het apparaat niet. Neem in geval van een defect contact op met uw ver-
koper. De verkoper neemt contact op met het Service Center en kan het apparaat
opsturen voor reparatie, indien nodig.
• Lekkend accuzuur kan leiden tot chemische brandwonden. Vermijd contact van
accuzuur met huid, ogen en slijmvliezen. In geval van contact, spoel het getroffen
gebied onmiddellijk met veel water en roep medische hulp in.
• Gebruik alleen de aanbevolen batterijen. Vervang zwakke of lege batterijen altijd
door een nieuwe, volledige set batterijen op volle capaciteit. Gebruik geen batterij-
en van verschillende merken of met verschillende capaciteiten. Verwijder de batte-
rijen uit het apparaat als het lange tijd niet gebruikt is.
• Laad nooit normale, niet-oplaadbare batterijen, op. Dit kan leiden tot een explosie
tijdens het laadproces.
• Bij het werken met dit apparaat worden vaak gereedschappen met scherpe randen
gebruikt. Omdat er een risico op letsel door dergelijk gereedschap bestaat, moet u
dit apparaat en alle gereedschappen en accessoires buiten het bereik van kinderen
bewaren.
• Bewaar de gebruiksaanwijzing en verpakking, deze bevatten belangrijke informatie.

5
NL
Inhoud van de verpakking
1 weerstation
1 windsnelheidsmeter met 3 windcups
1 regenmeter
1 windvaan
2 maatbekers
1 pH-schaal
20 stuks pH-papier
1 kaart met drukschaal
1 plastic buis
1 kompas
1 vergrootglas
2 verzamelflacons
1 maatcilinder
1 handdoek
1 plastic pipet
1 pincet
3 wattenbolletjes
4 elastiekjes
6 binders
1 rubberen ring
1 stop
2 rubberen ballonnen
1 naamplaatje
1 kladblok
1 experimenten boekje
Onderdelen van het weerstation
1. Windsnelheidsmeter (Anemometer)
2. Aan/uit-schakelaar voor knipperend licht
3. Knipperend licht
4. Opbergvakje voor accessoires
5. Regenmeter
6. Batterijvak
7. Windvaan
Het knipperende licht wordt gebruikt als baken om het weerstation buiten te lokalise-
ren.

6
Het weerstation instellen
1. Bevestig de regenmeter aan de zijkant van de behuizing van het weerstation.
2. Monteer de windsnelheidsmeter (zie paragraaf „De windsnelheidsmeter monte-
ren”) en plaats deze in de houder van de behuizing van het weerstation.
3. Monteer de windvaan op de bovenkant van de behuizing.
Batterijinstallatie van het knipperende licht
Voor het knipperende lampje zijn 2 AA-batterijen
nodig.
1. Schroef het deksel van het batterijvak van de
behuizing van het weerstation los met een
schroevendraaier.
2.Plaats de batterijen volgens de aangegeven
polariteit.
3.Plaats het deksel van het batterijvak terug en
draai de schroef vast.
De windsnelheidsmeter
Naast de windsnelheid kan dit appa-
raat ook de temperatuur meten.
Naam van de onderdelen
1. Windcups
2. Stroomindicator
3. AAN/UIT/CLR-knop
4. UNITS-knop
5. AVG/MAX-knop
6. [MODE]-knop
7. Temperatuursensor
8. LCD DISPLAY
AAN/UIT/CLR-knop
- Druk hierop om het apparaat in te schakelen. Het apparaat wordt automatisch
uitgeschakeld als er gedurende 3 minuten geen toets wordt ingedrukt.
- Druk hierop om de opgeslagen maximale waarde van windsnelheid of -tempera-
tuur te wissen wanneer deze wordt weergegeven.
- Houd 2 seconden ingedrukt om het apparaat uit te schakelen.
UNITS-knop
- Druk hierop om de maateenheid te wijzigen.

7
NL
Windsnelheid:
Maateenheden Bereik
knopen (zeemijl per uur) 0,5 ~ 35 knopen
mph (mijlen per uur) 0,6 ~ 40,3 mph
km/h (Kilometer per uur) 1,0 ~ 64,8 km/h
m/s (meter per seconde) 0,3 ~ 18 m/s
Temperatuur:
Maateenheden Bereik
°C (graden Celsius) -15 ~ 50 °C
°F (graden Fahrenheit) 5 ~ 122 °F
AVG/MAX-knop
- Druk hierop om te kiezen tussen gemiddelde (AVG), maximale (MAX) of huidige
gegevens van windsnelheid of temperatuur.
[MODE]-knop
- Druk hierop om te kiezen tussen windsnelheid of temperatuurmeting.
De windsnelheidsmeter monteren
Monteer en bevestig de drie windcups op de rote-
rende eenheid zoals afgebeeld. Zorg ervoor dat ze
allemaal in dezelfde richting zijn geïnstalleerd.
Installatie van de batterij
De windsnelheidsmeter heeft 3 batterijen van AAA-
formaat nodig.
1. Schroef het batterijklepje aan de achterkant van
het apparaat open met een schroevendraaier.
2.Plaats de batterijen volgens de aangegeven
polariteit.
3.Plaats het batterijklepje terug en draai de
schroef vast.

8
Het LCD-scherm
1. Schaal van Beaufort: Elk segment van de
pijl vertegenwoordigt één eenheid.
2. Gegevens
3. Indicator voor de windsnelheidsmodus:
ON: Windsnelheidsmodus
UIT: Temperatuurmodus
4. Eenheid voor het meten van de windsnelheid:
m/s: Meter per seconde
km/h: Kilometers per uur
mph: Mijlen per uur
knopen: Zeemijl per uur
5. Maximum indicator: De maximale waarde
wordt weergegeven
6. Gemiddelde indicator: Gemiddelde gege-
vens weergeven
7. Temperatuur in graden Celsius
8. Temperatuur in graden Fahrenheit
Download het boekje met 17 experimenten:
www.bresser.de/download/9820200
Wat is het weer?
We leven en ademen in een luchtdeken die bekend staat als de atmosfeer. De atmo-
sfeer is overal op aarde voortdurend in beweging en verandert. Deze veranderingen
worden het weer genoemd.
Of het nu regent, sneeuwt, stormachtig of warm en zonnig is, het weer heeft altijd
invloed op iedereen! Daarom is de wetenschap van het weer, oftewel de meteorolo-
gie, zo belangrijk! Wetenschappers, meteorologen genaamd, bestuderen patronen
in het weer en proberen te voorspellen hoe het weer er in de toekomst uit zal zien.
Naarmate we meer inzicht krijgen in het weer en met de technologische vooruitgang,
zijn deze voorspellingen nauwkeuriger geworden.
Als we het over het weer hebben, beschrijven we in feite de omstandigheden in de
atmosfeer en de lucht om ons heen op een bepaald moment. Als je nu naar buiten
kijkt, zie je misschien dat het bewolkt of zonnig is, of dat het nat of winderig is.
Het weer bestaat uit verschillende dingen, zoals:
- Windrichting
- Windkracht
- Neerslag (regen, sneeuw)
- Temperatuur
- Zonneschijn
- Wolken
Dit weerstation biedt u de nodige instrumenten om deze weerelementen vast te leg-
gen en uw eigen weersvoorspelling te maken.

9
NL
VERWIJDERING
Gooi het verpakkingsmateriaal op de juiste wijze weg, afhankelijk van het soort
materiaal (papier, karton, enz.). Neem contact op met uw plaatselijke afvalver-
werkingsdienst of de milieuautoriteit voor informatie over de juiste verwerking.
Gooi elektronische apparaten niet bij het huisvuil! Volgens de richtlijn 2012/19/EG
van het Europees Parlement en de aanpassing daarvan aan de Duitse wetgeving
moeten gebruikte elektronische apparaten gescheiden worden ingezameld en op
een milieuvriendelijke manier worden gerecycled.
Lege oude batterijen moeten door de consument worden ingeleverd bij de inzamel-
punten voor batterijen. Meer informatie over het afvoeren van apparaten of batterij-
en die na 01.06.2006 zijn geproduceerd, vindt u bij uw plaatselijke afvalverwijderings-
dienst of de milieudienst.
In overeenstemming met de voorschriften voor batterijen en oplaadbare batterijen is
het uitdrukkelijk verboden deze bij het normale huisvuil te deponeren. Let erop dat u uw
gebruikte batterijen weggooit zoals wettelijk vereist - Bijvoorbeeld bij een lokaal inzamel-
punt (deponeren bij huishoudelijk afval is in strijd met de batterijrichtlijn).
Batterijen die giftige stoffen bevatten, zijn gemarkeerd met een teken en een che-
misch symbool. "Cd" = cadmium, "Hg" = kwik, "Pb" = lood.
Cd¹ Hg² Pb³
1 batterij bevat cadmium
2 bevat kwik
3 batterij bevat lood
EG-VERKLARING VAN OVEREENSTEMMING
Bresser GmbH heeft een "Conformiteitsverklaring" afgegeven in overeen-
stemming met de geldende richtlijnen en bijbehorende normen. De volledige
tekst van de EU-conformiteitsverklaring is beschikbaar op het volgende inter-
netadres:
www.bresser.de/download/9820200/CE/9820200_CE.pdf
Garantie & service
De reguliere garantieperiode is 2 jaar en gaat in op de dag van aankoop. Om te kun-
nen profiteren van een verlengde garantieperiode op basis van vrijwilligheid, zoals
vermeld op de verpakking, is een registratie op onze website vereist. U kunt de volle-
dige garantievoorwaarden en informatie over de verlenging van de garantieperiode
en de details van onze diensten raadplegen op www.bresser.de/warranty_terms.

10
NL Experimenten
Experiment 1
De windsnelheid meten
We kunnen de wind niet zien, maar we zien vaak wel wat de wind doet of gedaan heeft.
Om de windsnelheid te meten, gebruiken we een instrument dat een anemometer heet.
Onderdelen:
• 1 windsnelheidsmeter (Anemometer)
Stappen:
1. Zet de windsnelheidsmeter in elkaar.
2. Zet de meter aan, schakel over naar de modus voor het meten van de windsnel-
heid en selecteer de eenheid die je wilt gebruiken:
- m/s: Meters per seconde
- km/h: Kilometer per uur
- mph: Mijlen per uur
- knopen: Nautische mijlen per uur
3. U kunt eerst de eerder opgeslagen gegevens van de maximale windsnelheid wis-
sen. Druk op [AVG/MAX] totdat de maximumgegevens worden getoond en druk op
[ON/OFF/CLR] om deze oude gegevens te wissen. Ga terug naar de normale modus
door nogmaals op [AVG/MAX] te drukken.
4. Neem de meter mee naar buiten en houd hem omhoog, op armlengte, terwijl de cups
ronddraaien in de wind. Laat het instrument zakken en noteer de meetwaarde. Je kunt de
gemiddelde en maximale windsnelheid oproepen door op de knop [AVG/MAX] te drukken.
Uitleg:
De windsnelheidsmeter is uitgerust met windcups. Ze draaien als een windmolen als
het waait. Hoe harder het waait, hoe sneller deze rotaties zijn. Samen met de wind-
cups draait er een as die verbonden is met een tandwiel. Het elektronische circuit
meet de snelheid van het wiel en berekent de windsnelheid.
Opmerking:
• Houd de windsnelheidsmeter omhoog zodat
je lichaam de wind niet blokkeert en de metin-
gen beïnvloedt.
• De balk onderaan het scherm is de schaal
van Beaufort, die in 1805 werd bedacht door
de Britse zeeman Francis Beaufort. De schaal
werd gebruikt om de kracht van de wind te
meten zonder instrumenten te gebruiken. Het
verdeelt windsnelheden in 12 categorieën, die
elk het fysieke effect van de wind beschrijven.

11
NL
De schaal van Beaufort
Kracht Windsnelheid
(km/h)
Beschrijving Effecten
0 <1 Stil Rook stijgt verticaal omhoog
1 1-5 Zwak Windrichting aangegeven door
rookdrift
2 6-11 Zwak Wind voelbaar op het gezicht;
bladeren ritselen; windvaan
beweegt
3 12-19 Matig Bladeren en kleine takjes bewegen,
lichtgewicht vlaggen worden
gestrekt
4 20-28 Matig Kleine takken bewegen en doen
stof, bladeren en papier opwaaien
5 29-38 Vrij krachtig Kleine bomen bewegen
6 39-49 Krachtig Grote boomtakken bewegen,
hoogspanningskabels "uiten",
paraplu's zijn moeilijk onder
controle te houden
7 50-61 Hard Grote bomen zwiepen, het wordt
moeilijk om te lopen
8 62-74 Stormachtig Takken knappen af van bomen,
lopen is moeilijk
9 75-88 Storm Lichte schade aan gebouwen,
dakpannen vliegen van het dak af
10 89-102 Zware storm Ontwortelde bomen, aanzienlijke
schade aan woonhuizen (zelden
meegemaakt)
11 103-117 Zeer zware storm Zeer sporadisch; grote
wijdverspreide schade
12 118+ Orkaan Extreme verwoestingen

12
Experiment 2
De windrichting meten met een windvaan
Uit welke richting waait de wind? De windvaan is een van de oudste weerinstrumen-
ten. Deze wordt gebruikt om de windrichting te meten.
Onderdelen:
• 1 windvaan
• 1 kompas
Stappen:
1. Zet de windvaan (met de draagkof-
fer) op een hoge plek. Zorg ervoor
dat deze niet kantelt of wiebelt.
Zorg er altijd voor dat niets de wind
blokkeert. Anders zouden de resul-
taten onnauwkeurig kunnen zijn.
2. De pijl van de windvaan draait en
wijst in de richting waar de wind
vandaan komt. Dus als deze naar
het zuiden wijst, is de wind een zui-
denwind. Gebruik het kompas om
de windrichting te bepalen. De rode
wijzer wijst altijd naar het noorden.
Richt het kompas zo dat de rode
pijl naar de 'N' op de kompasschaal
wijst. Vergelijk de richting van de
pijl op de windvaan met het kompas
en lees de corresponderende rich-
ting af op de kompasschaal.
Uitleg:
Het deel van de vaan dat in de wind draait heeft meestal de vorm van een pijl. Het
andere uiteinde is breed zodat het het kleinste briesje opvangt. De wind draait de
pijl totdat deze beide kanten van het brede uiteinde gelijkmatig raakt. De windvaan
helpt meteorologen om onder andere de beweging van buienwolken te volgen.

13
NL
Experiment 3
Temperatuur meten met een thermometer
Onderdelen:
• 1 thermometer (niet meegeleverd)
• 1 notitieblok
Controleer je thermometer:
Kijk naar je thermometer, dat is een klein buisje met een klein bolletje aan de onder-
kant. In het midden zie je een dunne rode lijn. De lijn stijgt als het warmer is. Als het
koud wordt, zakt de lijn. De vloeistof binnenin is gekleurde alcohol, die uitzet bij ver-
warming en krimpt bij afkoeling. De schaalverdeling aan beide zijden van de thermo-
meter geeft de temperatuur aan in verschillende eenheden. Aan de ene kant staat
de schaal van Fahrenheit (°F), die vooral in de Verenigde Staten wordt gebruikt, aan
de andere kant staat de schaal van Celsius (°C), die vooral in de rest van de wereld
wordt gebruikt.
Temperatuur:
Temperatuur geeft aan hoe warm of koud iets is. Een thermo-
meter is een apparaat dat de temperatuur van dingen meet. Je
kunt een thermometer gebruiken om de temperatuur binnen of
buiten je huis, in de koelkast of zelfs je lichaamstemperatuur te
meten. Temperatuur is een van de belangrijkste elementen van
het weer omdat het andere elementen zoals luchtvochtigheid,
wolken, regen en wind regelt of beïnvloedt.
Temperatuur:
De temperatuur geeft aan hoe warm of koud iets is. Een thermometer is een appa-
raat dat de temperatuur van dingen meet. Je kunt een thermometer gebruiken om
de temperatuur binnen of buiten je huis, in de koelkast of zelfs je lichaamstempe-
ratuur te meten. Temperatuur is een van de belangrijkste elementen van het weer
omdat het andere elementen zoals luchtvochtigheid, wolken, regen en wind regelt of
beïnvloedt.
Tijd en temperatuur:
We weten dat de tijdsfactoren invloed hebben op hoe warm of koud het is. De tijd
van het jaar en de tijd van de dag hebben invloed op de temperatuur.
• Temperatuurverschil tussen dag en nacht: Het verwijst naar de periodieke en
regelmatige verandering van temperatuur binnen een dag. De maximale tem-
peratuur is meestal rond 2 uur 's middags, wanneer we het sterkste zonlicht
ontvangen, en de minimale temperatuur rond zonsopgang in de vroege och-
tend, wanneer de warmte, die de vorige dag in de grond is opgeslagen, wordt
afgevoerd.
• Seizoensgebonden temperatuurverandering: Het verwijst naar de periodieke en
regelmatige verandering van temperatuur op verschillende tijdstippen van het
jaar. De temperatuur is het hoogst in de zomer wanneer de aarde dichter bij de

14
zon staat. In de winter is de temperatuur het laagst wanneer de aarde verder
weg is van de zon en het zonlicht zwakker is.
Meet en noteer de temperatuur:
Gebruik de meegeleverde thermometer en meet de buitentemperatuur. Doe metin-
gen op verschillende momenten van de dag en in verschillende maanden. Probeer
de onderstaande tabel in te vullen. Dit geeft je een vrij nauwkeurig idee van het tem-
peratuurbereik op jouw locatie.
Maand/uur 3:00 6:00 9:00 12:00 15:00 18:00 21:00 24:00
Januari
Maart
Mei
Juli
September
November
Experiment 4
Bliksem en statische elektriciteit onderzoeken
Onweer kan beangstigend zijn, maar ook
prachtig om naar te kijken. Wanneer warme,
vochtige lucht opstijgt en afkoelt, condenseert
de waterdamp tot een wolk. Onder de juiste
condities ontwikkelt het zich geleidelijk tot een
onweerswolk met steeds meer waterdamp.
Onweersbuien ontstaan in de reusachtige
cumulonimbuswolken. Bliksemflitsen kun je
zien in de lucht en soms horen we een dreu-
nende geluidsgolf die donder wordt genoemd.
Bliksem
Bliksem is een enorme ontlading van elektriciteit en is een van de meest onvoorspel-
bare natuurkrachten. Het kan inslaan vanuit kleine of grote buien en een doel raken
op 10 of zelfs 25 mijl afstand van de bovenliggende wolk. Wanneer ijs- en water-
deeltjes in een wolk botsen, worden ze geladen met statische elektriciteit. Lichtere
deeltjes hebben de neiging om positief geladen te zijn en komen aan de bovenkant
van de wolk terecht, terwijl negatief geladen deeltjes aan de onderkant van de wolk
terechtkomen. Na verloop van tijd wordt deze lading zo groot dat de elektriciteit
naar de grond of naar andere wolken springt, waardoor er grote bliksemschichten
ontstaan. De bliksem verhit de lucht tot een hoge temperatuur en produceert een
krachtige explosie die we horen als donder.

15
NL
Onderdelen:
- 1 katoenen doek, handdoek of deken. Het materiaal moet schoon en droog zijn.
- Droge lucht. Dit experiment werkt het beste als de luchtvochtigheid laag is, zoals in
de winter. Als je de verwarming een paar graden hoger zet, droogt de lucht verder.
Stappen:
1. Doe het licht uit en geef je ogen wat tijd om aan de
duisternis te wennen.
2. Ga op de grond of op je bed zitten. Leg het doek op je
rug. Maak een vuist en houd je hand op een afstand
van ongeveer 15 cm van je gezicht, recht voor je kin.
3. Beweeg de doek snel over je hoofd met je andere
hand. Zorg ervoor dat je het doek goed over je haar
wrijft.
4. Haal het doek vlak langs je vuist totdat het ongeveer
10 cm boven je vuist uitsteekt. Zorg ervoor dat je vuist
je arm niet raakt.
5. Als je het goed doet, springen er kleine blauwe/paar-
se vonkjes van je knokkels in het doek. Hoe sneller je
aan het doek trekt, des te langer en vaker zullen de
vonken verschijnen.

16
Uitleg:
De kleine vonken ontstaan omdat er iets gebeurt dat lijkt op onweer. Wanneer je het
doekje over je haar wrijft, breng je kleine onzichtbare energiedeeltjes, die we elek-
tronen noemen, over van je haar naar het doekje. Hierdoor wordt de doek negatief
geladen en je haar positief, waardoor er een hoge elektrische spanning ontstaat
tussen je lichaam en de doek. Deze elektrische spanning kan ervoor zorgen dat elek-
tronen terug willen springen van het doek naar je lichaam om het verschil in lading
te compenseren. Als je de doek tegen je vuist houdt en het verschil in lading is erg
groot, dan kan er een kleine vonk of flits ontstaan die het verschil in lading compen-
seert.
Experiment 5
Bepalen hoe ver weg een storm is
Onderdelen:
• 1 polshorloge / stopwatch (niet inbegrepen)
• 1 notitieblok
Stappen:
1. Houd je stopwatch of polshorloge bij de hand.
2. Als je een bliksemflits ziet, start dan de stopwatch of noteer de tijd op het polshor-
loge.
3. Tel het aantal seconden totdat je de donder hoort.
4. De storm verplaatst zich met een snelheid van 1 kilometer in 3 seconden. Dus deel
het aantal seconden dat je hebt geteld door 3 om de afstand in kilometers te krij-
gen. Als je de donder bijvoorbeeld na 9 seconden hoort, is de storm 9 / 3 = 3 km
weg.
Uitleg:
Licht beweegt zich veel sneller dan geluid. De bliksem en de donder komen altijd op
hetzelfde moment, maar het licht bereikt je onmiddellijk, terwijl het geluid er langer
over doet. Soms zie je een bliksemflits zonder dat je donder hoort. Dit komt omdat
de bliksem te ver weg is om gehoord te worden. Maar als je tegelijkertijd bliksem ziet
en donder hoort, betekent dit dat het onweer heel dichtbij is, dus kijk uit!

17
NL
Experiment 6
De watercyclus en verdamping begrijpen
De aarde heeft een beperkte hoeveelheid water.
Water beweegt voortdurend in een continu pro-
ces dat de "Watercyclus" wordt genoemd.
Deze cyclus bestaat uit een paar belangrijke
onderdelen:
• Verdamping (en transpiratie)
• Condensatie
• Neerslag
• Collectie
De warmte van de zon verandert het water
in oceanen, meren en rivieren in een gas. Dit
gas wordt waterdamp genoemd en het proces
heet verdamping. In de atmosfeer wordt de
waterdamp koud en verandert weer in druppels
vloeibaar water, waardoor wolken ontstaan.
Dit wordt condensatie genoemd. Wanneer de
wolken door het water te zwaar worden, valt dit
als neerslag terug naar de grond - dauw, regen,
natte sneeuw of sneeuw.
Materialen:
• 2 krijtstiften
• Waterplassen

18
Stappen:
1. Zoek een plek waar na regen meestal plas-
sen ontstaan.
2. Ga na een regenachtige dag op zoek naar
een plas. Omlijn de randen van de plas met
krijt en wacht.
3. Kom na vier of vijf uur terug om naar je plas
te kijken. Omlijn de randen van de plas zoals
hij er nu uitziet. Als je een krijtje hebt met
een andere kleur, gebruik deze dan.
4. Vergelijk de krijtlijnen. Als je wilt, kun je
wachten om een nieuwe tekening te maken
als er meer tijd voorbij is gegaan.
5. Probeer dit experiment onder verschillende
weersomstandigheden: als de zon schijnt
en bij bewolkt of winderig weer ... Wanneer
droogt de plas het snelst?
Uitleg:
De plas wordt kleiner naarmate het water verdampt. De intensiteit van de zonne-
warmte bepaalt de verdampingssnelheid. Dus als het na de regen warm weer is,
verdwijnen de plassen heel snel. Als het echter nat en koud blijft, blijven de plassen
langer staan.

19
NL
Experiment 7
De pH-waarde bepalen
Wat is de pH-waarde?
pH staat voor "gewicht van waterstof" en is de waarde die aangeeft of een stof zuur
of basisch is.
De pH-waarde kan variëren van 1 tot 14:
• Stoffen met een pH lager dan 7 zijn zuur (waarbij pH 1 het sterkste zuur is).
• Stoffen met een pH gelijk aan 7 zijn neutraal.
• Stoffen met een pH hoger dan 7 zijn basen/alkalisch (pH 14 is de sterkste base/
alkalisch).
Onderdelen:
• pH-papier
• 1 pH-schaal
• 1 paar pincetten
• Kraanwater
Stappen:
1. Bestudeer de pH-schaal, de meegeleverde
pH-schaal gaat van 4 tot 9. Zoek de kleur die
overeenkomt met elke pH-waarde.
2. Het pH-papier verandert van kleur als we het
in contact brengen met een basische of zure
stof. Houd het pH-papier altijd vast met de
pincet, want zelfs het vocht van je vingers kan
het van kleur laten veranderen.
3. Door de kleur van pH-papier te vergelijken op
een pH-schaal, kun je de pH bepalen van de
substantie die je test.

20
4. Je kunt de pH van verschillende stoffen
controleren, maar begin met het kraanwa-
ter thuis. Knip kleine stukjes pH-papier uit.
Vergeet niet om altijd de pincet te gebruiken!
Week het pH-papier in water.
5. Let op de kleurverandering. Zoek de nieuwe
kleur van het pH-papier op de pH-schaal. Het
getal dat overeenkomt met deze kleur is de
pH van het kraanwater.
Uitleg:
pH-papier is een speciaal soort papier dat van kleur verandert als je het in een vloei-
stof doopt. De nieuwe kleur geeft aan of de vloeistof zuur, basisch of neutraal is. De
pH-waarde van water moet neutraal (7) zijn.