Victron energy Phoenix Multi 12/2500/120 User manual

GB NL F D
USER MANUAL
GEBRUIKERSHANDLEIDING
MANUEL D'UTILISATION
BEDIENUNGSANLEITUNG
Phoenix Multi
12/1600/70
12/2500/120
24/1600/40
24/3000/70
Phoenix MultiPlus
12/2500/120
24/3000/70
Phoenix Inverter
12/1600
12/2500
24/1600
24/3000

GB NL F D
Copyrights

2003 Victron Energy B.V.
All Rights Reserved
This publication or parts thereof, may not be reproduced in any form, by any method, for
any purpose.
For conditions of use and permission to use this manual for publication in other than the
English language, contact Victron Energy B.V.
VICTRON ENERGY B.V. MAKES NO WARRANTY, EITHER EXPESSED OR IMPLIED,
INCLUDING BUT NOT LIMITED TO ANY IMPLIED WARRANTIES OF
MERCHANTABILITY OR FITNESS FOR A PARTICULAR PURPOSE, REGARDING
THESE VICTRON ENERGY PRODUCTS AND MAKES SUCH VICTRON ENERGY
PRODUCTS AVAILABLE SOLELY ON AN “AS IS” BASIS.
IN NO EVENT SHALL VICTRON ENERGY B.V. BE LIABLE TO ANYONE FOR SPECIAL,
COLLATERAL, INCIDENTAL, OR CONSEQUENTIAL DAMAGES IN CONNECTION WITH
OR ARISING OUT OF PURCHASE OR USE OF THESE VICTRON ENERGY PRODUCTS.
THE SOLE AND EXCLUSIVE LIABILITY TO VICTRON ENERGY B.V., REGARDLESS OF
THE FORM OF ACTION, SHALL NOT EXCEED THE PURCHASE PRICE OF THE
VICTRON ENERGY PRODUCTS DESCRIBED HEREIN.
Victron Energy B.V. reserves the right to revise and improve its products as it sees fit. This
publication describes the state of this product at the time of its publication and may not
reflect the product at all times in the future.

11
GB NL F D
VEILIGHEIDSVOORSCHRIFTEN
Algemeen
Lees eerst de bij dit product geleverde documentatie, zodat u bekend bent met de veiligheidsaanduidingen en aanwijzingen
voordat u de apparatuur in gebruik neemt.
Dit product is ontworpen en getest overeenkomstig internationale normen. De apparatuur dient uitsluitend voor de bestemde
toepassing te worden gebruikt.
WAARSCHUWING: KANS OP ELEKTRISCHE SCHOKKEN.
Het product wordt gebruikt in combinatie met een permanente energiebron. (batterij) Zelfs als de apparatuur is
uitgeschakeld, kan een gevaarlijke elektrische spanning optreden bij de in -en/ of uitgangsklemmen. Schakel altijd de
wisselstroomvoeding en de batterij uit voor het plegen van onderhoud.
Het product bevat geen interne onderdelen die door de gebruiker kunnen worden onderhouden. Haal het paneel aan de
voorkant er niet af en stel het product niet in werking als niet alle panelen zijn gemonteerd. Al het onderhoud dient door
gekwalificeerd personeel te worden uitgevoerd.
Gebruik het product nooit op plaatsen waar gas -of stofexplosies kunnen optreden. Raadpleeg de gegevens van de fabrikant
van de batterij om u ervan te verzekeren dat het product bestemd is voor gebruik in combinatie met de batterij. De
veiligheidsvoorschriften van de fabrikant van de batterij dienen altijd te worden opgevolgd.
WAARSCHUWING: Til geen zware lasten zonder hulp.
Installatie
Lees de installatievoorschriften in de bedieningshandleiding voordat u de apparatuur inschakelt.
Dit is een product uit veiligheidsklasse I (dat wordt geleverd met een aardklem ter beveiliging). De in -en/ of
uitgangsklemmen van de wisselstroom moeten zijn voorzien van een ononderbreekbare aarding ter beveiliging. Aan de
buitenkant van het product bevindt zich een extra aardingspunt. Als het aannemelijk is dat de aardbeveiliging is beschadigd,
moet het product buiten werking worden gesteld en worden beveiligd tegen iedere onopzettelijke inwerkingstelling; neem
contact op met gekwalificeerd onderhoudspersoneel.
Zorg ervoor dat de aansluitkabels zijn voorzien van zekeringen en stroomonderbrekers. Vervang een beveiligingsonderdeel
nooit door een ander type. Raadpleeg de handleiding voor het juiste onderdeel.
Controleer voordat u het apparaat inschakelt, dat de beschikbare spanningsbron overeenkomt met de configuratie-
instellingen van het product zoals beschreven in de handleiding.
Zorg ervoor dat de apparatuur onder de juiste bedrijfsomstandigheden wordt gebruikt. Stel het product nooit in bedrijf in de
regen of in een stoffige omgeving. Zorg ervoor dat er altijd voldoende vrije ruimte rondom het product is voor ventilatie en dat
de ventilatie-openingen niet zijn geblokkeerd.
Verzeker u ervan dat de vereiste spanning niet hoger is dan de capaciteit van het product.
Vervoer en opslag
Zorg ervoor dat de netspanning en batterijkabels zijn losgekoppeld bij opslag of vervoer van het product.
Er kan geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor transportschade indien de apparatuur wordt vervoerd in een andere
dan de originele verpakking.
Sla het product op in een droge omgeving; de opslagtemperatuur moet tussen de –20°C en 60°C liggen.
Raadpleeg de handleiding van de fabrikant van de batterij met betrekking tot vervoer, opslag, opladen, herladen en
verwijderen van de batterij.

12
1 BESCHRIJVING
1.1 Algemeen
Multi-functioneel (alleen Multi/ MultiPlus)
De basis van de Multi is een zeer krachtige sinusomvormer, acculader en
omschakelautomaat in een compacte behuizing. Daarnaast heeft de Multi/ MultiPlus een
groot aantal vaak unieke mogelijkheden, o.a. PowerControl en PowerAssist.
Automatisch en onderbrekingsvrij omschakelen (alleen Multi/ MultiPlus)
In geval van een netspanningstoring of wanneer het aggregaat wordt uitgeschakeld zal de
Multi overschakelen van lader bedrijf op omvormer bedrijf en de voeding van de aangesloten
apparaten overnemen. Dit gaat zo snel dat computers en andere elektronische apparaten
ongestoord blijven functioneren. De maximale stroom die geschakeld kan worden bedraagt
16 A per Multi.
Praktisch onbegrensd vermogen dankzij parallel schakeling
Twee tot vijf Multi’s kunnen parallel geschakeld worden. Zo kan met 5 stuks 24/3000/70 een
uitgangsvermogen van 12,5 kW bereikt worden, en 350 A laad capaciteit.
Drie fase schakeling
Multi’s kunnen bovendien in 3 fase configuratie geschakeld worden. Met 5 sets van drie
Multi’s wordt het omvormer vermogen 37,5 kW en de laadcapaciteit 1050 A!
PowerControl – Maximaal benutten van beperkte walstroom (alleen Multi/ MultiPlus)
De Multi kan enorm veel laadstroom leveren en dus grote accubatterijen laden. Dat betekent
een zware belasting (ca. 2 kW of bijna 10 A per Multi) voor de wal aansluiting of het
aggregaat. Met het Phoenix Multi Control bedieningspaneel kan een maximale wal- of
aggregaatstroom ingesteld worden. De Multi houdt dan rekening met andere
stroomverbruikers en gebruikt voor het laden alleen de stroom die nog ‘over’ is.
PowerAssist – Doe meer met Uw aggregaat of walstroom: de unieke “meehelp” functie
van de MultiPlus
Met de MultiPlus kunt U nog een stap verder gaan. De MultiPlus werkt parallel met het
aggregaat of de walaansluiting en verdubbelt het beschikbare vermogen. Tijdelijk te weinig
stroom? De MultiPlus haalt extra energie uit de accu en helpt mee! Nog stroom over? De
MultiPlus maakt er gebruik van om de accu te laden. U stelt de walstroom in met een simpele
0 tot 16 A draaiknop op het Phoenix Multi Control bedieningspaneel.
Opmerking:
per MultiPlus moet minimaal 4 A walstroom of 2,5 kW aggregaat vermogen
beschikbaar zijn.

13
GB NL F D
1.2 Acculader (alleen Multi/ MultiPlus)
Adaptieve 4-traps laadkarakteristiek: bulk – absorption – float – opslag
Het microprocessor gestuurde ‘adaptieve’ accu management systeem kan afgeregeld worden
voor verschillende soorten accu’s. De adaptieve functie past het laadproces automatisch aan
het gebruik van de accu.
De juiste hoeveelheid lading: aangepaste absorptie tijd
Bij geringe ontlading van de accu wordt de absorptie kort gehouden om overlading en
overmatig gassen te voorkomen. Na een diepe ontlading wordt de absorptie tijd automatisch
verlengd teneinde de accu volledig te laden.
Beperking van veroudering door overmatig gassen: begrensde spanningsstijging
Indien, om de laadtijd te verkorten, gekozen wordt voor een hoge laadstroom en ook een
verhoogde laadspanning, dan zal de Phoenix Multi/ MultiPlus nadat de gasspanning bereikt is
de stijgsnelheid van de spanning begrenzen. Zo wordt overmatig gassen in de eindfase van
de laadcyclus voorkomen.
Minder onderhoud en veroudering wanneer de accu niet gebruikt wordt: de opslag
functie
De Phoenix Multi/ MultiPlus schakelt over op ‘opslag’ wanneer er gedurende meer dan 24 uur
geen ontlading plaatsvindt. De spanning wordt dan verlaagd tot 2,2 V/cel (13,2 V voor een 12
V accu). De accu zal dan nauwelijks meer gassen en corrosie van de positieve platen wordt
zoveel mogelijk beperkt. Eens per week wordt de spanning verhoogd tot absorptie niveau om
de accu weer bij te laden; dit voorkomt stratificatie van het elektrolyt en sulfatering.
Twee uitgangen om 2 accu’s te laden
De Phoenix Multi/ MultiPlus heeft 2 uitgangen waarvan er 1 de volle uitgangsstroom kunnen
leveren. De tweede uitgang, bedoeld voor het laden van een startaccu, is begrensd op 4 A en
heeft een iets lagere uitgangsspanning.
Verhogen van de levensduur van de accubatterij: temperatuur compensatie
Bij iedere Phoenix Multi/ MultiPlus wordt een temperatuursensor meegeleverd. De
temperatuur sensor zorgt ervoor dat de laadspanning afneemt wanneer de accutemperatuur
stijgt. Dit is bijzonder belangrijk voor onderhoudsvrije accu’s, die anders mogelijk door
overladen uitdrogen.
‘Voltage sense’: laadspanning meten op de accu of op het DC verdeelpunt
Om spanningsverlies door kabelweerstand te compenseren, is de Phoenix Multi/ MultiPlus
voorzien van ‘voltage sense’ zodat de accu altijd de juiste laadspanning krijgt.
Meer over accu’s en acculaden
In ons boekje ‘Elektriciteit aan boord’ kan U meer lezen over accu’s en het laden van accu’s
(gratis verkrijgbaar bij Victron Energy en beschikbaar op www.victronenergy.com) Voor de
adaptieve laadkarakteristiek zie ook onder Technical Information op onze website.

14
1.3 Overzicht artikelnummers accessoires
Phoenix Multi control REC020002000
Phoenix Inverter control SDRPPIV
Temperaturesensor ASS000001000
Conn.bag 3-phase operation
MultiPlus
EQU000002000
Flatcable for 3-phase connect
MultiPlus
ASS030003000
Flatcable for parallel connect ASS030063000
UTP Patch lead 5 m ASS030065000
UTP Patch lead 10 m ASS030065010
UTP Patch lead 15 m ASS030065020

15
GB NL F D
2 BEDIENING
2.1 On/off/charger only schakelaar
Wanneer de schakelaar op “on” wordt geschakeld werkt het apparaat volledig.
De omvormer zal aanschakelen en de LED “inverter on” zal gaan branden. Als er op de “AC-
in” aansluiting spanning wordt aangesloten zal deze na controle en goedkeur worden
doorgeschakeld naar de “AC-out” aansluiting. De omvormer wordt uitgeschakeld, de LED
“mains on” zal branden en de lader treedt in werking. Afhankelijk van de laadmode die op dat
moment van toepassing is zal de LED “bulk”, “absorption” of “float” branden.
Als de spanning op de “AC-in” aansluiting wordt afgekeurd zal de omvormer worden
ingeschakeld.
Wanneer de schakelaar op “charger only” wordt gezet zal alleen de acculader van de
Phoenix Multi aanschakelen indien er netspanning aanwezig is. Deze spanning wordt
doorgeschakeld naar de “AC-out” aansluiting.
TIP:
Als u uw Phoenix Multi gebruikt op een schip zorg er dan voor dat, als u het schip
verlaat, de schakelaar in de positie “charger only” wordt gezet. Hiermee voorkomt u dat bij
het wegvallen van de netspanning de omvormer inschakelt en uw accu’s leeg raken.
2.2 Afstandsbediening
De Phoenix Multi kan optioneel met een afstandsbediening worden bediend. Dit
bedieningspaneel heet het Phoenix Multi control paneel. Met dit paneel kunt u alle LED’s van
het apparaat aflezen.
Omdat de beschikbare walstroom vaak beperkt is, kan men met het paneel de maximale
laadstroom instellen. De Phoenix Multi beperkt het eigen verbruik voor het laden wanneer de
totale walstroom over het ingestelde maximum dreigt te gaan.
Het laadgedeelte van de Phoenix Multi kan buiten werking worden gesteld. Dit kan door
middel van een instelling of door gebruik te maken van het Phoenix Inverter paneel.
Voor de Phoenix Inverter dient u het Phoenix Inverter paneel te gebruiken.
2.3 Speciale laad-modi
Raised absorption
Tractie accu's dienen eens in de maand extra nageladen te worden. In de Raised Absorption
modus gaat de Phoenix Multi gedurende een uur met een verhoogde spanning laden (1V
boven de Absorptionspanning voor een 12V accu, 2V voor een 24V accu). De laadstroom is
dan begrensd op 1/4 van de ingestelde waarde.
De “bulk” en “absorption” LED knipperen afwisselend.
De Raised Absorption modus geeft een hogere laadspanning dan de meeste
gelijkstroomverbruikers aankunnen. Deze moeten worden losgekoppeld voordat
er extra wordt nageladen.

16
Forced absorption
In sommige omstandigheden kan het wenselijk zijn om de accu voor een vaste tijd met een
Absorption spanning te laden. In de Forced Absorption modus gaat de Phoenix Multi
gedurende de ingestelde maximale absorption tijd met de normale Absorption spanning
laden.
De “absorption” LED brandt.
De Phoenix Multi is zowel vanaf het remote paneel, als met de frontschakelaar in deze
toestanden te brengen. Voorwaarde is wel dat alle schakelaars (front, remote en paneel) op
de stand “on” staan en dat er niet een schakelaar op de stand “charger only” staat.
Om de Phoenix Multi in deze toestand te brengen dient u de stappen te volgen zoals hierna
beschreven.
LET OP: het omschakelen van “on” naar “charger only” en andersom zoals hieronder
beschreven dient op een snelle manier te gebeuren. De schakelaar moet zodanig
omgeschakeld worden dat de middenstand als het ware 'overgeslagen' wordt. Als de
desbetreffende schakelaar ook maar even in de stand “off” blijft staan loopt u het risico dat
het apparaat uitgezet wordt. In dat geval dient u weer bij stap 1. te beginnen. Met name bij
gebruik van de front schakelaar is enige oefening gewenst. Bij gebruik van het remote paneel
is dit minder kritisch.
1. Let erop dat alle schakelaars (dus front schakelaar, remote schakelaar of remote
paneel schakelaar voor zover aanwezig) in de stand “on” staan.
2. Zorg ervoor dat de Phoenix Multi laadt. (Er dient dus een AC-ingangsspanning te
zijn, controleer of de “mains on” LED en één van de “bulk”, “absorption” of “float”
LED's brandt.)
3. Zet de schakelaar achtereenvolgens op “charger only”, “on” en “charger only”. Let
op: het omschakelen zelf moet snel gebeuren maar de tijd tussen het omschakelen
moet liggen tussen 1/2 seconde en 2 seconden.
4. De “bulk”, “absorption” en “float” LED zullen nu 5 keer knipperen. Daarna zullen
achtereenvolgens de “bulk”, “absorption” en “float” LED elk gedurende 2 seconden
branden.
•
Indien de schakelaar tijdens het branden van de “bulk” LED naar “on” gezet wordt,
wordt de lader in 'Raised Absorption' gezet.
•
Indien de schakelaar tijdens het branden van de “absorption” LED naar “on” gezet
wordt, wordt de lader in 'Forced Absorption' gezet.
Indien na deze stappen de schakelaar niet in de gewenste positie staat kan de schakelaar
eenvoudig nog eenmaal snel omgeschakeld worden. Dit zal de laadtoestand niet wijzigen.

17
GB NL F D
2.4 LED aanduidingen en hun betekenis
LED uit
LED knippert
LED brandt
Omvormer
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De omvormer staat aan en levert
vermogen aan de belasting.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
Het nominale vermogen van de
omvormer wordt overschreden.
“overload” LED knippert.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only
temperature
De omvormer is uitgeschakeld
vanwege overbelasting of
kortsluiting.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only
temperature
De accu is bijna leeg.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only
temperature
De omvormer is uitgeschakeld
vanwege te lage accu spanning.

18
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De temperatuur van de elektronica
wordt kritisch.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De omvormer is uitgeschakeld
vanwege te hoge temperatuur van
de elektronica.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
-Knipperen de LED’s om en om dan
is de accu bijna leeg en wordt het
nominale vermogen overschreden.
-Als “overload” en “low battery”
tegelijk knipperen is er een te hoge
rimpelspanning op de
accuaansluiting.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De omvormer is uitgeschakeld
vanwege een te hoge
rimpelspanning op de
accuaansluiting.

19
GB NL F D
Acculader
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld
en de lader laadt in de bulk fase.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld
en de lader laadt, maar de
ingestelde absorption spanning is
nog niet bereikt. (Accu-
beschermings modus)
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld
en de lader laadt in de absorption
fase.
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld
en de lader laadt in de float fase.
charger inverter
mains on
inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only
temperature
De netspanning is doorgeschakeld
en de lader laadt in raised
absorption.

20
Speciale aanduidingen
Ingesteld met begrensde ingangsstroom
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld.
De AC-ingangsstroom is gelijk aan
de belastingsstroom. De lader is
teruggeregeld naar 0 A.
Ingesteld om bij te leveren
MultiPlus
charger inverter
mains on inverter on
on
bulk overload
off
absorption low battery
float charger
only temperature
De netspanning is doorgeschakeld
maar de belasting vraagt meer
stroom dan het net kan leveren. De
omvormer wordt nu ingeschakeld
om de extra stroom bij te leveren.

Serial number:
Distributor:
Victron Energy B.V.
The Netherlands
General phone: [phone]
Customer support desk: [phone]
General and Service fax: [phone]
Sales fax: [phone]
E-mail: [e-mail]
Internet site: http://www.victronenergy.com
Article number: ISM010053000
Version: 00
Date: 01-1-2003