Wilesco D 5 User manual

Achtung!
Wichtige Hinweise und Sicherheitsmaßnahmen zu Ihrer ei-
genen Sicherheit:
1. Aus Gründen der Sicherheit sollten Kinder die Dampf-
maschine nur unter Aufsicht von Erwachsenen in Betrieb
nehmen (empfohlenes Alter ab 8 Jahre). Während des Be-
triebes der Dampfmaschine und bis zum vollständigen Abkühlen muss das Modell
ständig unter Beobachtung stehen.
2. Jede Unregelmäßigkeit beim Betrieb der Dampfmaschine darf nur von einem au-
torisierten Fachhändler oder von der Firma WILESCO selbst beseitigt werden,
sonst erlischt jegliche Gewährleistung.
3. Jede eigenmächtige Veränderung, Reparatur oder Manipulation - abweichend
von der Gebrauchsanweisung- führt zum Ausschluss jeglicher Haftung, es sei denn,
der Schaden begründet sich auf einen Herstellungsfehler.
4. Die unter Dampfdruck stehenden Teile, wie Dampfkessel, Federsicherheitsventil
usw. verlassen unser Werk nur nach einer 100%igen Kontrolle. Das Federsicher-
heitsventil darf nicht verstellt werden. Ein Betrieb der Dampfmaschine ohne Fe-
dersicherheitsventil ist nicht zulässig. Das Federsicherheitsventil muss vor jedem
Betrieb durch das Zusammendrücken der Feder oder ein kurzes Ziehen an der obe-
ren Ventilstange auf seine Funktion geprüft werden. Sollten sich Kalkrückstände
durch kalkhaltiges Wasser am Federsicherheitsventil festgesetzt haben, so ist das
Ventil sofort gegen ein Neues auszutauschen.
5. Übertemperaturen: Funktionsbedingt treten am Brennerschieber, Kessel, Kes-
selgehäuse, Federsicherheitsventil, den Dampfleitungen usw. höhere Temperaturen
auf. Vorsicht, nicht berühren! Es besteht Verbrennungsgefahr!
6. Schutzmaßnahmen: Während des Betriebes ist dafür Sorge zu tragen, dass Kin-
der nicht in bewegliche Maschinenteile greifen.
7. Gefahr beim Heizen ohne genügend Wasser im Kessel: Es ist stets
darauf zu achten, dass die Dampfmaschine nicht ohne ausreichende
Wasserfüllung im Kessel in Betrieb gesetzt wird.
Empfehlung: Beim Nachlegen der Trockenbrennstoff-Tabletten sollte
das Wasser nachgefülltwerden. Der Wasserstand muss in dem
Schauglas immer mindestens am unteren Rand sichtbar sein, da
sonst die Lötstellen undicht werden und der Kessel somit zerstört wird.
Daraus entstehende Reklamationen, Schäden und Folgeschäden können nicht aner-
kannt werden. Sollten am Kessel oder an den Armaturen Undichtigkeiten auftreten,
aus denen Wasser oder Dampf austritt, so ist die Dampfmaschine sofort außer Be-
trieb zu setzen (Brennerschieber herausnehmen und die Dampfpfeife betätigen). Ei-
ne notwendige Reparatur darf nur vom autorisierten Fachmann oder von der Firma
WILESCO ausgeführt werden.
8. Die Dampfmaschine entspricht der Sicherheitsnorm bzw. der gültigen Gesetzes-
vorschrift. Jeder Dampfkessel wird mit einer Berstdruck-/Wasserdruckprobe von 5
bar geprüft. Der Betriebsdruck beträgt maximal 1,5 bar.
9. Die Bedienungsanleitung ist unbedingt aufzubewahren.
10. Es empfiehlt sich, die stationäre Dampfmaschine auf eine rutschhemmende
Oberfläche zu stellen oder z.B. auf einer beschichteten Spanplatte (ca. 16 mm dick)
mit vier Holzschrauben (3,5 x 45 mm) zu befestigen. Die Größe der Platte richtet
sich u.a. nach der Anzahl von Modellen, welche mit der Dampfmaschine angetrie-
ben werden sollen.
Achtung: Dampfmodell nur mit ausreichendem Abstand zu brennbaren Ge-
genständen und nicht auf temperaturempflindlichen Untergründen betreiben.
Bedienungsanleitung
11. Das Federsicherheitsventil herausdrehen und mit Hilfe des Trichters den Kessel
ca. 3/4 voll (oberer Rand des Wasserstandglases) mit möglichst warmem Wasser
füllen. Den Trichter beim Wassereinfüllen leicht anheben, damit hier die Luft aus
dem Kessel entweichen kann. Nur kalkarmes oder besser kalkfreies Wasser (z.B.
destilliertes Wasser) verwenden.
12. Die Dampfpfeife auf den Kessel montieren. Beim Einschrauben der Dampfpfei-
fe sollte der Hebel möglichst nach außen zeigen (evt. verschiedene Dichtungen un-
terlegen), damit die Betätigung der Pfeife ohne Kesselberührung möglich ist. Nicht
am Hebel ziehen bzw. herausziehen, sondern nur vorsichtig hin- und herbewegen.
Hinweis: Mit der Dampfpfeife kann man sehr einfach durch Betätigen des Hebels
einen Überdruck im Kessel regulieren oder vor dem Ölen prüfen, ob noch Dampf-
druck vorhanden ist.
13. Kolben nur ölen, wenn kein Dampfdruck im Kessel vorhanden ist. Zur
Kontrolle ist die Dampfpfeife mehrmals zu betätigen. Zum Ölen Kolbenstange
vom Stift der Kurbelscheibe abnehmen, ca. 2-3 Tropfen Wilesco-Dampfmaschinen-
öl auf den Kolben und in den Zylinder selbst ca. 2-3 Tropfen Öl einfüllen.
Kolben wieder einsetzen. 2-3 Tropfen Öl reichen für ca. 10 Minuten Betriebszeit.
Sämtliche Lager und Gelenke leicht ölen. Vor jeder Kesselfüllung ist ebenfalls
durch Öffnen der Dampfpfeife zu überprüfen, ob sich kein Dampfdruck
mehr im Kessel befindet.
14. Trockenbrennstofftabletten in den Brennerschieber zweischichtig ein-
legen (die unteren flach, die oberen hochkannt / nicht mehr als drei
Wichtig!
Die Maschine niemals ohne Federsicherheitsventil betreiben Nur Wilesco-
Dampfmaschinenöl und Trockenbrennstoff tabletten verwenden.
Important!
Never operate the machine without safety valve. Only use WILESCO
steam engine oil and dry fuel tablets!
Domdampfpfeife
steam whistle
poid et sifflet
stoomfluit
Angvissla
Federsicherheitsventil (Wassereinfüllung)
safety valve (filler cap)
soupape de sécurité à ressort (bouchon de
remplissage d’eau)
Veiligheidsventiel (water-vullen)
Fjädersäkerhetsventil (vattenpafyllning)
Wasserstand Maximum
maximum water level
niveau d’eau maximum
Wasserstand Minimum
minimum water level
niveau d’eau minimum
bij vullen
Important!
Ne pas faire fonctionner la machine sans soupape de sé-
curité. Utiliser seulement de l’huile pour machine à va-
peur WILESCO. Utiliser seulement des pastilles de com-
bustible sec
Opgelet!
Een stoommachine zonder veiligheidsventil mag onder
geen beding in gebruik genomen worden. De stoomma-
chine alléén met WILESCO stoommachineolie smeren en
alléén met droge brandstoftabletten in gebruik nemen.
Viktigt!
Använd aldrig angmaskinen utan säkerhet sventilen. An-
vänd endast WILESCO olja. Använd enbart torrbränsle-
tabletter.
D 5
D 6
135 ml
Brennerschieber
burner slide
brûleur
Branderschuif
Bränslebehallare
für Befestigungsschrauben
to be used for mounting screws
pour vis d’attache
Gat voor bevestiging schroeven
Ölen
lubricate
huiler
Olientag
Olien
Schwingzylinder
Oscillating cylinder
Cylindre oscillant
bewegender dylinder
Svängcylinder
Kolben
Piston
Piston
Zuiger
Kolven
Trichter
funnel
l’entonnoir
trechter
Tratt
printed 2010
Schützenstraße 12 E-Mail: [e-mail]
58511 Lüdenscheid www.wilesco.de

Stück). Anschließend die Tabletten anzünden. Ausschließlich den original WILES-
CO-Brennerschieber benutzen. Vorsicht: Unbedingt die notwendigen Sicher-
heitsmaßnahmen für den Umgang mit offenem Feuer treffen und beachten.
Der Brennerschieber ist verstellbar. Mit den seitlich angebrachten Löchern, pas-
send zu der Brennerschieberführung im Kesselhaus, lässt sich die Sauerstoffzufuhr
und somit die Flammenhöhe regulieren. Um ein Trockenheizen des Kessels zu ver-
meiden, sollte vor jedem Nachfüllen mit Brennstofftabletten der Wasserstand über-
prüft und der Kessel mit Wasser neu aufgefüllt werden. Das Verhältnis Brennstoff-
tabletten zum Wasserinhalt im Kessel ist so gewählt, dass der Kessel ohne Nachfül-
len von Brennstofftabletten nicht trockengeheizt werden kann. Der Brennerschie-
ber muss ganz eingeschoben sein. Wichtig: Nach Beendigung des Heizens den
Brennerschieber, während er noch warm ist, also vor dem Abkühlen/Erkalten
aus der Führung herausnehmen. Sonst kann sich der Schieber durch das Verkle-
ben von Brennrückständen festklemmen. Sollte der Brennerschieber einmal festsit-
zen, kann man diesen dann durch ein leichtes Verkannten nach links/rechts lösen.
Achtung: Die Befeuerung mit Trockenbrennstofftabletten erfordert
viel Sauerstoff. Eine gute Belüftung des Zimmers ist daher not-
wendig! Tabletten, die nicht restlos abgebrannt sind, wegen der auf-
tretenden Geruchsbelästigung nicht ausblasen, sondern unbedingt aus-
brennen lassen. Falls nicht genügend Wasser im Kessel ist, sollte der
Brennerschieber auf eine feuerfesten Unterlage gelegt werden und hier
die Brennstofftabletten restlos abgebrannt werden.
15. Das Schwungrad bei sichtbarer Dampfentwicklung von Hand anwerfen, damit
das in der Dampfleitung und dem Zylinder befindliche Kondenswasser entweichen
kann. Dadurch setzt sich die Dampfmaschine in Betrieb.
16. Nach Beendigung des Dampfbetriebes und dem Abkühlen sollte die Dampfma-
schine gewartet werden. Noch im Kessel vorhandenes Wasser sollte ausgeschüttet
werden. Hierzu das Federsicherheitsventil abschrauben und vor dem Umkippen des
Modells alle losen aufgesetzten Teile abnehmen. Vorsicht bei heißem Wasser! Im
Kessel verbleibendes Wasser kann der Funktion nicht schaden, aber evtl. zu Abla-
gerungen an dem Schauglas führen. Kalkrückstände am Wasserstandsschauglas
oder im Kessel auf keinem Fall mit Essig oder sonstigen stark ätzenden Mitteln
entfernen (Empfehlung : Verwendung eines kalklösendem Mittel, welches Mes-
sing und Lötzinn nicht angreift). Eine Rußbildung an der Unterseite des Kessel be-
einflusst ebenfalls nicht die Funktion und kann mit einer Bürste entfernt werden.
Zum Abschluss das Modell trockenputzen.
Garantie:
17. Alle WILESCO-Dampfmodelle durchlaufen eine Endkontrolle. Bei einem evt.
Fehler können Sie die Dampfmaschine über Ihren Fachhändler oder direkt an uns
einsenden. Wir bitten um Verständnis, dass bereits angeheizte/gebrauchte Mo-
delle nicht gegen neue ausgetauscht werden können. Die häufigsten Reklamatio-
nen sind undichte Dampfkessel. Die Lötnaht wird durch Beheizung ohne ausreich-
enden Wasserstand zerstört. In solchen Fällen verflüssigt sich das Lötzinn an der
Lötnaht tropfenförmig und der Kessel wird undicht. Dies ist ein eindeutiger Be-
weis, dass der Kessel trockenbeheizt wurde. Bitte beobachten Sie stets sorgfältig
den Wasserstand, da eine Trockenbeheizung jegliche Garantieansprüche aus-
schließt.
Umweltschutz wird auch bei uns groß geschrieben. Somit haben Sie die Möglich-
keit nach einem langen Dampfmaschinenleben diese und auch die Original-Verpa-
ckung an uns zurückzugeben. (Versandkosten werden nicht übernommen.) Alle zu-
rückgesandten Modelle / Verpackungen werden von uns einem fachgerechten Re-
cycling zugeführt.
Dieses Modell ist ausschließlich für die oben beschriebene Funktion bestimmt.
Technische Änderungen behalten wir uns vor.
WILESCO wünscht Ihnen nun viel Spaß mit Ihrer Dampfmaschine und „Voll-
dampf voraus„!
Caution! Important information and safety precau-
tions!
1. For safety reasons, children should only use the
Steam Engine under supervision of adults (recommen-
ded age: from 8 years). While the Engine is running and
until the complete cooling, the Steam Engine must be un-
der constant observation.
2. Each irregularity in the course of the running of the Steam
Engine can be repaired by a competent and authorized person or by WILESCO
themselves. Otherwise any warranty expires.
3. Any unauthorized alteration, repair or manipulation to the standard specification
will also invalidate the warranty unless the damage is a production fault.
4. The parts which are under steam pressure as boiler, spring loaded safety valve
etc. leave our premises only after a 100% control. The spring loaded safety valve
has not to be manipulated. The running of the Steam Engine without any spring
loaded safety valve is not authorized. The spring loaded valve must be checked
before each running with a pression on the spring or a small pull on the upper valve
rod. If lime residues through hard water are on the spring loaded safety valve, the
valve must be changed immediately.
5. High temperatures: the principles on which your Steam Engine operates mean
that the boiler, the boiler housing, the spring loaded safety valve, the steam pipes
etc. become very hot. Do not touch in order to avoid the risk of burns.
6. Safety precautions: in the course of the running, take care that children do not
touch any of the moving parts.
7. Danger if the boiler is heated without enough water! Always ensure
that the Steam Engine has enough water in the boiler while running. It
is recommended to refill water when adding new dry fuel tablets. The
water must be visible always at least at the lower end of the sight
glass, otherwise the joints become leaking and the boiler will be
destructed. Any following claim, damage or consequential damage
cannot be accepted. If a leak occurs in the boiler or any other part where water or
steam escape, stop the Steam Engine immediately (remove the burner tray and
operate the steam whistle). Any necessary repair should be carried out by
authorized trained staff or at the WILESCO company.
8. The Steam Engine meets all safety standards and actual regulations. Every boiler
has been submitted to a bursting pressure and water test of 5 bar. The operating
pressure is maximally 1,5 bar.
9. Keep the operating instructions with your Steam Engine.
10. We advise you to place the stationary Steam Engine on a non sliding surface or
fix it onto a coated chipboard (approx. 16 mm thick) with 4 wooden screws (3,4 x
45 mm). The size of the board depends on how many models will be run with the
Steam Engine.
Caution: Don't operate the steam model near flammable objects or on tempe-
rature-sensitive surfaces.
Operating instructions
11. Unscrew the spring loaded safety valve and fill the boiler with the funnel ap-
prox. 3/4 full (upper edge of the water gauge glass), if possible with warm water.
The funnel should raise slightly so that the air can escape from the boiler. Use only
deficient in lime water or, better, water without any lime (e.g. distilled water).
12. Screw the steam whistle onto the boiler. When screwing in the steam whistle,
the lever should point outwards (use washers if necessary) so that the operation of
the wthistle is possible without contact with the boiler. Do not pull or pull out the
lever, only move it to and fro.
Note: The steam whistle makes it possible to easily regulate any overpressure in the
boiler or check before oiling whether the boiler is still under pressure.
13. Only oil the piston when there is no pressure in the boiler. To check this,
operate the steam whistle several times. When the piston needs to be oiled remo-
ve the piston rod from the pin of the crank disk and apply abt. 2-3 drops of Wilesco
steam engine oil onto the piston and abt. 2-3 drops into the cylinder itself. 2-3
drops oil are sufficient for approx. 10 minutes operating time. Oil lightly all of the
bearings and linkages. Before refilling the boiler with water, check that no pressure
is in the boiler through operating the steam whistle.
14. Place two layers of dry fuel tablets in the burner slide (the lower tab-
lets flat and the upper tablets on their sides, no more than 3 pcs.). Then
light the tablets. Use only the original WILESCO burner slide. Caution:
because of the risk of danger from an open flame, always take the ne-
cessary safety precautions. The burner slide is adjustable. The oxygen
supply and the flame height can be adjusted by moving the burner slide in
relation to the air holes of the burner slide guide in the boiler housing. Before ad-
ding new fuel tablets, always check the water level and refill the boiler with water
to ensure that the boiler does not run dry. The ratio of fuel tablets to the quantity of
water in the boiler is designed so that the boiler cannot run dry without any added
fuel tablets. The burner slide must be completely pushed in. Important: After
the heating process, remove the burner slide from the guide whilst it is still
hot, otherwise unburnt fuel may cause the slide to stick. If the slide becomes stuck,
it can be removed by tilting it slightly to the left or right.
Caution: dry fuel tablets require a lot of oxygen to burn properly. That
is the reason why, for an indoors use, the room should be well venti-
lated. To prevent unpleasant smells, the fuel tablets should be burnt out -
they should not be blown out. If there is not enough water in the boiler,
place the burner slide on a fireproof plate until the tablets have burned
out completely.
15. When steam can be seen turn the flywheel by hand to let the condensation in
the pipes and the cylinder escape. Then the steam engine will start to operate.
16. After the use of the Steam Engine and its cooling, the Engine should be servi-
ced. Pour out any water left in the boiler. For this, unscrew the spring loaded safety
valve and take off all of the loose parts before tipping over the Engine. Be very
careful if the water is still hot! Any water left in the boiler cannot do any damage
but might leave sediment on the sight glass. Any lime formation on the sight glass
or in the boiler have not to be removed in any case using vinegar or corrosive
agent (advise: use a lime dissolving agent which does not attack the brass and the
solder). The building of sood on the lower side of the boiler does not influence the
function and can be removed with a brush. Finally, dry the model using a clean
cloth.
Warranty:
17. All WILESCO Steam Engines are carefully checked before leaving the factory.
However if a problem arises, you can return the Steam Engine to a specialized dis-
tributor or directly to WILESCO. We are sure you will understand that already
fired or used models cannot be exchanged for new ones. The most frequent
claims are leaking boilers. The solder will be destroyed if your Steam Engine runs
without enough water in the boiler. In such cases, the solder liquefy drop-shaped
and the boiler becomes leaking. This is an obvious proof that the boiler was fired
without enough water. Please watch always carefully the water level, because
the heating without enough water excludes any demand for warranty.
This Steam Engine is only meant for the above described function.
Technical data can be amended without prior notice.
WILESCO wishes you lots of fun with your steam engine and „full steam ahead“!
Attention ! Remarques importantes et mesures de sécurité à
observer pour votre sécurité :
1. Pour des raisons de sécurité, les enfants doivent utiliser la
machine à vapeur uniquement sous la surveillance d'un
adulte (âge conseillé : à partir de 8 ans). Au cours de son
fonctionnement et jusqu’à son refroidissement complet, la
machine doit être constamment sous surveillance.
2. Tout défaut de fonctionnement de la machine à vapeur doit être réparé par un
détaillant agréé ou par la société WILESCO elle-même. Dans le cas contraire,
aucune garantie ne pourra être prise en considération.
3. Toute modification, réparation ou manipulation de la machine non prévue dans
le mode d'emploi annule la responsabilité sauf s’il d’agit d’un défaut de
fabrication.

4. Toutes les pièces soumises à la pression comme la chaudière, la soupape de
sécurité à ressort, etc. sont vérifiées à 100 % avant de quitter notre usine. Ne
dérégler en aucun cas la soupape de sécurité à ressort. Ne pas faire fonctionner
une machine à vapeur sans soupape de sécurité à ressort. Vérifier le bon
fonctionnement de la soupape de sécurité à ressort avant chaque utilisation de la
machine à vapeur en pressant le ressort ou en tirant brièvement la petite barre
supérieure de la soupape. Si vous constatez des résidus de calcaire au niveau de la
soupape de sécurité dûs à l’utilisation d’eau calcaire, changez immédiatement la
soupape.
5. Températures très élevées : de par leur fonction, la chaudière, la chaufferie, la
soupape de sécurité à ressort, les tuyaux de vapeur, etc. présentent des températures
très élevées. Attention : ne pas toucher, risque de brûlure !
6. Mesures de protection : lorsque la machine à vapeur fonctionne, veillez à ce
que les enfants ne touchent pas les pièces en mouvement.
7. Danger lors du chauffage lorsqu'il n'y a pas assez d'eau dans la
chaudière ! Il faut absolument veiller à ne pas faire fonctionner la
machine à vapeur avec un volume d’eau insuffisant dans la chaudière.
Conseil : remettre de l’eau dans la chaudière lors du rajout de pastilles
de combustible sec. L'eau doit être toujours visible au moins au
bord inférieur du verre de niveau d'eau. Dans le cas contraire, les
soudures ne seront plus étanches et la chaudière sera détruite. Les
réclamations concernant ce point ne pourront pas être prises en compte, de même
que les dégâts et les dommages en résultant. En cas de fuite d'eau ou de vapeur au
niveau de la chaudière ou des tuyaux, arrêter immédiatement la machine à vapeur
(retirer le brûleur et actionner le sifflet de vapeur). La réparation ne devra être
confiée qu'à un spécialiste agréé ou directement à la Société WILESCO.
8. La machine à vapeur est conforme aux normes de sécurité et aux directives
légales en vigueur. Chaque chaudière est contrôlée à l'usine avec une pression à
l’éclatement et à l’eau de 5 bar. La pression maximale de fonctionnement est de 1,5
bar.
9. Conserver précieusement le mode d’emploi avec la machine à vapeur.
10. Il est conseillé de placer la machine à vapeur stationnaire sur une surface anti-
dérapante ou de la fixer sur une plaque revêtue en contreplaqué et d’une épaisseur
d’environ 16 mm avec quatre vis en bois (3,5 x 45 mm). La grandeur de la plaque
dépend entre autres du nombre de modèles que vous voulez entraîner avec la
machine à vapeur.
Ne pas faire tourner la machine à vapeur près des objets inflammables ou sur
des surfaces sensibles à la température.
Mode d‘emploi
11. Dévissez la soupape de sécurité à ressort et remplir d’eau si possible chaude la
chaudière au 3/4 (bord supérieur du verre de niveau d’eau) à l’aide de l'entonnoir.
Soulever légèrement l’entonnoir lors du remplissage d’eau afin que l’air puisse
s’échapper de la chaudière. N’utiliser que de l’eau avec une faible teneur en
calcaire ou, mieux, de l’eau sans calcaire (par exemple de l’eau distillée).
12. Monter le sifflet à vapeur sur la chaudière. Lors du serrage du sifflet à vapeur,
le levier doit pointer vers l'extérieur (éventuellement placer des joints sous le sifflet)
pour que l’actionnement du sifflet se fasse sans contact avec la chaudière. Ne pas
tirer ni retirer le levier, le manipuler uniquement avec précaution d’un côté ou de
l’autre. Remarque : le sifflet permet de remédier très facilement à une surpression
de la chaudière ou de vérifier avant de remettre de l’huile si la chaudière est encore
sous pression.
13. Huiler le piston seulement lorsqu’il n y a plus de pression dans la
chaudière. Pour s'en assurer, actionner plusieurs fois le sifflet à vapeur.Pour
huiler le piston, retirer celui-ci du volant d’inertie et enlever du cylindre. Mettre
env. 2 à 3 gouttes sur le piston et 2 à 3 gouttes dans le cylindre.
2 à 3 gouttes d’huile suffisent pour une durée de fonctionnement de 10 minutes
environ. Huiler également tous les palliers et articulations. Avant chaque
remplissage de la chaudière, vérifier en actionnant le sifflet à vapeur que la
chaudière ne soit plus sous pression.
14. Mettre 2 couches de morceaux de combustible sec dans le brûleur
(la couche inférieure à plat, la couche supérieure sur le côté, ne pas
utiliser plus de 3 morceaux). Allumer ensuite le combustible. Utiliser
exclusivement le brûleur de marque WILESCO. Attention : prendre
toutes les mesures de sécurité nécessaires pour le maniement du feu
et les respecter. Le brûleur est réglable. Les trous latéraux du brûleur
correspondent à ceux de la glissière du brûleur dans la chaudière et permettent de
contrôler le débit d'oxygène et donc la hauteur des flammes. Pour éviter de chauffer
la chaudière à sec, vérifier le niveau d'eau avant chaque remplissage de
combustible et remettre de l’eau dans la chaudière. Le rapport entre la quantité
totale de combustible et la capacité totale en eau de la chaudière est calculé de telle
sorte que la chaudière ne peut être chauffée à sec sans remettre de combustible. Le
brûleur doit être enfoncé complètement. Important : lorsque la chauffe est
terminée, retirer le brûleur du rail pendant qu'il est encore chaud. Dans le cas
contraire, le brûleur peut rester collé à cause de résidus de combustible. Si le
brûleur est bloqué, le retirer en le bougeant de droite à gauche.
Attention : La combustion des pastilles de combustible sec nécessite
beaucoup d'oxygène. Une bonne aération de la pièce est donc
nécessaire. Laisser les morceaux de combustible qui n'ont pas
entièrement brûlés se consumer jusqu'au bout. Ne pas les éteindre en
soufflant dessus en raison de la mauvaise odeur qui s’en dégagerait. S’il
n’y a plus assez d'eau dans la chaudière, enlever le brûleur et le poser sur
une base résistant au feu et laisser le combustible se consumer complètement.
15. Lorsque de la vapeur se forme, lancer le volant d'inertie à la main afin
d‘évacuer l'eau de condensation se trouvant dans le tuyau de vapeur et dans le
cylindre. La machine à vapeur se met alors en marche.
16. Après l’utilisation de la machine à vapeur et son refroidissement, il est
nécessaire de l’entretenir. Vider l'eau restant dans la chaudière. Pour cela, dévisser
la soupape de sécurité à ressort, et, avant de renverser la machine, enlever toutes les
pièces non attachées. Attention à l'eau brûlante ! De l'eau restant dans la
chaudière ne peut pas l’endommager, mais cela peut provoquer des dépôts sur le
verre de niveau d’eau. Ne jamais enlever des dépôts de calcaire sur la vitre de
niveau d’eau ou dans la chaudière avec du vinaigre ou tout autre produit
corrosif. Nous vous conseillons d’utiliser un dissolvant de calcaire n’attaquant pas
le laiton ou les soudures. La formation de suie sur la partie inférieure de la
chaudière n’a aucune influence sur sa fonction et peut être enlevée avec une brosse.
Enfin, sécher la machine à vapeur en l’essuyant.
Garantie :
17. Toutes les machines à vapeur WILESCO sont soumises à un contrôle final. Si
toutefois vous constatez un défaut, vous pouvez rapporter la machine à vapeur à
votre détaillant ou nous la retourner directement. II n'est pas possible d'échanger
des modèles ayant déjà été utilisés ou mis en chauffe contre des neufs, et nous
vous prions d'en comprendre les raisons. Les réclamations les plus courantes
concernent des chaudières présentant des fuites. La soudure est détruite lors de la
chauffe avec un volume d’eau insuffisant dans la chaudière. Dans ce cas, la
soudure se liquéfie en forme de gouttes au niveau de la soudure et la chaudière
n’est plus étanche. Ceci est une preuve évidente que la chaudière a été chauffée
avec trop peu d’eau. Veillez donc à toujours bien vérifier le niveau d'eau, car
aucune garantie ne pourra être prise en compte si la machine a été chauffée
avec un volume d’eau insuffisant dans la chaudière.
Ce modèle est exclusivement destiné à la fonction mentionnée ci-dessus.
Nous nous réservons le droit d’apporter des modifications techniques.
WILESCO vous souhaite un excellent divertissement "à toute vapeur"
Let op! Belangrijk “lees eerst deze handleiding goed door
en volg de instructies op, dit is voor uw eigen veiligheid:
1. Uit veiligheidsoverwegingen mogen kinderen (minimale
leeftijd vanaf 8 jaar) de stoommachine alleen onder toe-
zicht van volwassenen in gebruik nemen. Tijdens het ge-
bruik van de stoommachine en de volledige afkoeling moet de
stoommachine voortdurend onder toezicht van een VOL-
WASSENE staan.
2. Iedere afwijking of onregelmatige werking tijdens het gebruik van de stoomma-
chine mag alleen door een erkende speciaalzaak of door de WILESCO importeur
zelf verholpen worden, anders vervalt het recht op de garantie
3. Iedere eigenhandige verandering, reparatie of manipulatie in afwijking met de
gebruiksaanwijzing resulteert in uitsluiting van de aansprakelijkheid en het recht
op garantie, tenzij de schade berust op een productiefout.
4. De onder stoomdruk staande onderdelen, zoals stoomketel, veiligheidsventiel
met veer “ook wel overdrukventiel genoemd“enz., verlaten onze fabriek alleen na
een controle van 100%. Het veiligheidsventiel mag niet versteld worden. Het ge-
bruik van de stoommachine zonder veiligheidsventiel is verboden. Het veilig-
heidsventiel moet voor ieder gebruik gecontroleerd worden, dit doet u door het in
drukken van de veer of even trekken aan de bovenkant van de ventielstang en het
weer los te laten, dan moet het vanzelf terug schieten. Indien kalkresten door kalk-
houdend water zich afgezet hebben op het veiligheidsventiel of andere gebreken
optreden, moet het veiligheidsventiel direct vervangen worden.
5. Hoge temperaturen: het functioneren van de stoommachine brengt met zich
mee, dat onderdelen heet zijn, zoals bij de branderschuif, ketel, het ketelhuis, vei-
ligheidsventiel, stoomfluit de stoomleidingen enz.. Pas op hoge temperaturen,
niet met blote handen aanraken! Er bestaat gevaar voor verbranding!
6. Voorzorgsmaatregelen: tijdens het werken met de stoommachine dient u erop te
letten dat kinderen niet in bewegende machinedelen kunnen grijpen. Bij het afbla-
zen van de stoom of het onverwacht opengaan van het veiligheidsventiel, kan de
hete stoom verbranding veroorzaken, houdt kinderen op afstand!
7. Gevaar voor het droogkoken, indien er niet genoeg water in de ketel is
kan de ketel droogkoken! De ketel mag alleen opgestookt worden als deze
goed gevuld is met water, d.w.z. het waterniveau mag niet onder de
onderste rand van het peilglas komen. Indien hier niet op gelet wordt,
gaat de ketel stuk en zullen lekkages ontstaan bij de soldeernaden. Bij het
navullen van de brandstoflade met brandstoftabletten moet de ketel weer
gevuld worden, tot aan de bovenrand van het peilglas. Elke schade en volgschade
ontstaan door droogkoken van de ketel kan niet verhaald worden en valt niet
onder de garantie. Wanneer door onzorgvuldig gebruik lekken optreden, waaruit
water of stoom komt, dient u direct de brandstoflade uit de stoommachine trekken
en met de stoomfluit de druk van de ketel te verlagen. De noodzakelijke reparatie
kan alleen door een vakman of door de Wilesco-importeur uitgevoerd worden.
8. De stoommachine voldoet aan de wettelijke veiligheidsnormen. Iedere stoomke-
tel wordt uitvoerig getest, de ketel wordt gevuld met water en afgeperst tot een druk
van 5 Bar. Pas als de ketel deze test goed heeft doorstaan, wordt hij gemonteerd in
het ketelhuis. De werkdruk bedraagt maximaal 1,5 Bar.
9. Bewaar de handleiding goed zodat u deze later weer kunt raadplegen.
10. Wij raden u aan de stationaire stoommachine op een stroef oppervlak te plaat-
sen of op een plaat te monteren, bijv. op een spaanplaat met coating (ca. 16 mm
dik) te bevestigen met vier houtschroeven (3,5 x 45 mm). De grootte van de plaat is
afhankelijk van het aantal modellen die met de stoommachine aangedreven gaan
worden.
Let op! De stoommachine altijd buiten bereik van brandbare stoffen en voor-
werpen laten werken, de stoommachine ook niet op een temperatuur gevoelige
oppervlak in gebruik nemen.
Gebruiksaanwijzing.
11. Het veiligheidsventiel uit de ketel draaien en met behulp van de bijgeleverde
trechter de ketel tot ¾ vullen (dit is de bovenkant van het peilglas). Liefst met
warm water, dit verkort n.l. de opwarmtijd. Tijdens het vullen de trechter een klein
beetje oplichten, waardoor de lucht uit de ketel kan ontsnappen. Alleen kalkarm
water gebruiken; indien dit niet voorhanden is, raden wij u gedistilleerd water aan.
12. De stoomfluit nu op de ketel monteren, het is verstandig de stoomfluit door
middel van de bijgeleverde pakkingen zo te monteren dat de handel naar buiten
wijst waardoor deze makkelijk en met weinig gevaar voor aanraken van de ketel te
bedienen is. “ De stoomfluit mag nooit aan de handel in en uit de ketel gedraaid
worden”. Aanwijzing: door de handel van de stoomfluit open te draaien kunt u
makkelijk de overdruk in de ketel regelen, of testen of de stoomdruk weg is voor
het smeren van de cilinder.
13. Belangrijk: voor het smeren moet de stoom uit de ketel zijn, dit doet u

door de stoom d.m.v. stoomfluit te laten ontsnappen. Nu eerst de zuiger uit de
cilinder nemen en deze in de Wilesco stoommachine olie (art.No: Z83) dopen en
vervolgens weer terug zetten in de cilinder, en ook 2-3 druppels in de cilinder doen
(Let op normale smeerolie is niet geschikt voor stoommachines). Iedere keer als de
brandstoflade bijgevuld moet worden dient u te smeren zodat de cilinder niet kan
vastlopen (2 a 3 druppels olie zijn voldoende voor ca 10 min looptijd.) Alle lagers
en bewegende delen moeten ook licht worden gesmeerd. Aanwijzing: wanneer de
ketel met water gevuld wordt moet eerst d.m.v. de stoomfluit de stoom uit de ketel
ontsnappen. Als er in de cilinder dikke olieresten zijn kunnen deze verwijderd wor-
den met een wattenstaaf.
14. Brandstofblokjes in twee lagen in de brandstoflade plaatsen (het
onderste plat en de bovenste op de smalle kant, niet meer dan 3 stuks
dat is dus 2x1½ blokje). Daarna de blokjes aansteken. Uitsluitend de
originele WILESCO brandstoflade gebruiken. Pas op: de noodzake-
lijke veiligheidsmaatregelen voor het werken met open vuur tref-
fen en in acht nemen. De brandstoflade kan versteld worden, met de
aan de zijkant aangebrachte gaten, passend in de brandstoflade-geleiding van het
ketelhuis, kan de zuurstoftoevoer en zodoende de vlamhoogte geregeld worden. Om
droogstoken van de ketel te vermijden, moet iedere keer voordat de brandstofblok-
jes bijgevuld worden, het waterpeil gecontroleerd en de ketel opnieuw met water
gevuld worden. De verhouding, brandstofblokjes tot de waterinhoud van de gevul-
de ketel is zodanig gekozen, dat de ketel zonder bijvullen van de brandstofblokjes
niet drooggestookt kan worden. De brandstoflade moet helemaal in de houder ge-
schoven worden! Dit voorkomt beschadiging van het peilglas. Belangrijk: Na be-
ëindiging van het stoken de brandstoflade, terwijl deze nog warm is, dus voor
het afkoelen, uit de geleiding nemen en op een vuurvaste ondergrond leggen,
anders blijft de schuif vastzitten. Als de brandstoflade toch komt vast te zitten,
kunt u deze losmaken door de brandstoflade licht te wrikken en naar links/rechts
bewegen. Let op: het stoken met brandstofblokjes vraagt veel zuurstof, een goe-
de ventilatie van de kamer is derhalve noodzakelijk! Blokjes die niet he-
lemaal opgebrand zijn, niet uitblazen vanwege de stank, maar helemaal
laten opbranden. Indien niet voldoende water in de ketel zit, moet de
brandstoflade op een vuurvaste ondergrond gelegd worden ( bijv. een te-
gel of een vuurvast plaatje) en dan de brandstoftabletten helemaal laten
opbranden.
15. Bij zichtbare stoomontwikkeling het vliegwiel paar keer ronddraaien, zodat het
condenswater uit de leiding en de cilinder gedrukt kan worden, nu gaat de machine
draaien en kunt u ook de modellen aandrijven.
16. Na beëindiging van het stoombedrijf en het afkoelen, moet de machine onder-
houden worden. Het water dat nog in de ketel zit kunt u laten weglopen door de
veerveiligheid en alle andere loszittende delen eraf te halen, en dan door de stoom-
machine op zijn kop te houden kunt u het water eruit te laten lopen, wanneer dit
moeilijk gaat even schudden. Pas op “heet water”. Het water dat nog achterblijft
in de ketel kan geen kwaad. Kalkaanslag op het peilglas en de binnenkant van
de ketel mag in geen geval verwijderd worden met een etsend oplosmiddelen.
(Als u het toch wilt proberen, dan met een middel dat messing en tin-lood verbin-
dingen niet kan aantasten). De roetaanslag aan de onderkant van de ketel is niet
schadelijk en kan met een borstel verwijderd worden. Als laatste nog even de ma-
chine goed droogpoetsen.
Garantie:
17. Alle WILESCO-Stoommachines worden zorgvuldig gecontroleerd en doorlopen
een grondige eindcontrole. Indien er toch nog een gebrek optreedt zullen wij be-
hulpzaam zijn bij eventuele reparatie. U kunt de stoommachine dan rechtstreeks
naar de dealer of importeur zenden. Wij vragen begrip voor het feit dat reeds ge-
stookte en/of gebruikte modellen helaas niet omgeruild kunnen worden voor
nieuwe modellen. Een veel voorkomende klacht is helaas de lekkende stoomketel,
dit wordt veroorzaakt door het feit dat gestookt is met te weinig water in de ketel.
Het zogenaamde “droogkoken” waardoor de soldeerverbinding van de ketel gaat
vloeien en druppelvormig wordt. Dit is het bewijs dat de ketel drooggestookt is,
waarop onder geen beding garantie gegeven wordt. “Nogmaals: wilt u ten alle
tijde het waterpeil in de ketel goed in de gaten houden“.
Dit model mag uitsluitend voor bovenstaand omschreven doeleinden gebruik
worden.
Technische veranderingen voorbehouden.
Dank voor uw aandacht, wij wensen u veel plezier met deze mooie stoommachine.
En nu .....aan de slag!
Wilesco importeur:
Sweering b.v. te Almere-haven (NL)
Tel: [phone] Fax: [phone]
[e-mail]
Obs!
Viktiga anvisningar och säkerhetsåtgärder för din egen sä-
kerhet
1. Av säkerhetsskäl bör barn endast använda maskinen un-
der uppsikt av vuxna (rekommenderad ålder från 8 år).
Ångmaskinen måste alltid hållas under uppsikt vid drift och tills
den har svalnat helt.
2. Eventuella driftstörningar får endast åtgärdas av auktoriserad
fackman eller av WILESCO – i annat fall upphör garantin att
gälla.
3. Vid förändringar, reparationer och manipulationer som utförs på egen hand –
och avviker från bruksanvisningen – upphör all garanti att gälla. Tillverkningsfel är
undantagna.
4. Delar som står under ångtryck, t.ex. ångpanna och fjädersäkerhetsventil, har ge-
nomgått en 100-procentig kontroll före leverans. Fjädersäkerhetsventilen får inte
justeras. Ångmaskinen får inte användas utan fjädersäkerhetsventil. Före var-
je användning måste fjädersäkerhetsventilens funktion kontrolleras (genom att
du trycker ihop fjädern eller drar kort i den övre ventilstången). Om kalkrester från
kalkhaltigt vatten har avlagrats på fjädersäkerhetsventilen måste denna genast bytas
ut mot en ny.
5. För hög temperatur: När ångmaskinen är igång blir slidplattan, pannan, pann-
huset, fjädersäkerhetsventilen, ångledningarna osv. heta. Berör ej dessa! Risk för
brännskada!
6. Skyddsåtgärder: Se under drift till att barn inte berör rörliga maskindelar.
7. Fara vid uppvärmning med för lite vatten i pannan: Starta aldrig maski-
nen utan att ha kontrollerat att det finns tillräckligt med vatten i pannan.
Rekommendation: Fyll alltid på vatten när du fyller på fler torrbränsletab-
letter. Vattennivån i kontrollfönstret måste alltid vara synlig vid den
undre kanten, eftersom lödningarna annars blir otäta och pannan först-
örs. Reklamation, skada och följdskada som uppstår pga. detta beaktas ej.
Vid läckor i ångpannan eller vid armaturerna som leder till att vatten eller ånga
träder ut, måste ångmaskinen genast stängas av (ta ur brännarsliden och använd
ångvisslan). Nödvändiga reparationer får endast utföras av auktoriserad fackperso-
nal eller WILESCO.
8. Ångmaskinen uppfyller gällande säkerhetskrav och föreskrifter. Alla ångpannor
kontrolleras med ett spräng-/vattentryck på 5 bar. Drifttrycket är högst 1,5 bar.
9. Det är väldigt viktigt att bruksanvisningen finns tillgänglig vid varje an-
vändningstillfälle.
10. Placera ångmaskinen på ett halkfritt underlag eller till exempel på en spånplatta
(ca 16 mm) med ett lämpligt ytskikt. Fäst ångmaskinen med fyra träskruvar (3,5 x
45 mm). Anpassa storleken på plattan efter hur många modeller du vill använda
tillsammans med ångmaskinen.
Observera: Ångmaskinen måste ha tillräckligt avstånd från brännbara före-
mål och får inte stå på temperaturkänsliga underlag.
Bruksanvisning
11. Skruva ur fjädersäkerhetsventilen och fyll med hjälp av tratten ångpannan till
3/4 (kontrollfönstrets övre kant) med så varmt vatten som möjligt. Lyft tratten
något, så att luften kan komma ur pannan. Använd endast kalkfattigt, eller allra
helst kalkfritt, vatten (t.ex. destillerat vatten).
12. Montera ångvisslan på ångmaskinen. När du skruvar fast ångvisslan ska spaken
peka så långt utåt som möjligt (du kan eventuellt lägga olika packningar emellan).
Då blir det lättare att använda visslan utan att behöva röra vid ångmaskinen. Dra
inte i spaken, utan skjut den bara försiktigt fram och tillbaka.
Tips! Med spaken på ångvisslan kan du enkelt reglera ett övertryck i ångpannan el-
ler kontrollera före smörjning om det finns något ångtryck kvar.
13. Smörj bara in kolven när det inte är något tryck i ångpannan. Dra i
ångvisslan flera gånger för att kontrollera trycket. Vid insmörjning drar du ut
kolven ur cylindern, doppar den i ångmaskinsolja från WILESCO och fyller på
några droppar olja i själva cylindern. Sätt tillbaka kolven. 2–3 droppar olja räcker
till ca 10 minuters drift. Smörj alla lager och länkar lätt. Innan pannan fylls på ska
man också kontrollera att det inte är något ångtryck kvar i ångpannan, genom att
öppna ångvisslan flera gånger.
14. Lägg torrbränsletabletter i bränslelådan i två lager (det undre plant
och det övre på högkant – max tre tabletter). Tänd därefter tabletterna.
Använd endast originalbränslelådan från WILESCO. Obs! Vidta nöd-
vändiga säkerhetsåtgärder för hantering med öppen eld.
Bränslelådan är inställbar. Hålen på sidan är anpassade till bränslelådans
styrning i pannhuset. Med dem kan syretillförseln regleras och därmed
även lågans höjd. För att undvika torruppvärmning av pannan ska vattennivån kon-
trolleras och vatten fyllas på före påfyllning med bränsletabletter. Förhållandet mel-
lan bränsletabletter och vattenmängden i ångpannan har valts så att pannan inte
kan torrvärmas utan ny påfyllning av bränsletabletter. Brännarsliden ska vara helt
inskjuten. Viktigt! När uppvärmningen är färdig ska bränslelådan dras ut medan
den fortfarande är varm – alltså innan den har svalnat. I annat fall kan lådan fastna
genom att bränslerester klibbar fast. Om bränslelådan någon gång skulle fastna är
det lätt att lossa den genom att föra den fram och tillbaka i sidled (höger/vänster).
Obs! Eldning med torrbränsletbletter kräver mycket syre. Därför är det
viktigt att rummet har god ventilation! Tabletter som inte är helt förbru-
kade avger en viss lukt och ska ej blåsas ut utan förbrännas helt. Om det
inte finns tillräckligt med vatten i pannan ska bränslelådan ställas på ett
eldfast underlag och bränsletabletterna förbrännas helt.
15. Sätt igång svänghjulet för hand när du ser att ånga bildas, så att kon-
densvattnet i ångledningen och cylindern kommer ut. Nu sätts ångmaskinen i drift.
16. När ångmaskinen har tagits ur drift och svalnat ska den underhållas. Töm ur
vatten som finns kvar i ångpannan. Lossa på fjädersäkerhetsventilen och ta bort al-
la lösa delar på maskinen innan du vänder på den. Se upp för hett vatten! Vatten
som är kvar i pannan kan inte skada funktionen, men ev. leda till avlagringar på
kontrollfönstret. Avlägsna aldrig kalkrester på kontrollfönstret eller i pannan med
ättika eller andra starkt frätande medel (Rekommendation: Använd ett kalklösande
medel som inte angriper mässing och lödtenn). Sotbildning på undersidan av pan-
nan påverkar heller inte funktionen och kan tas bort med en borste. Torka slutligen
maskinen helt torr.
Garanti:
17. Alla WILESCO-ångmaskiner genomgår en slutkontroll. Om ett fel skulle
uppstå kan Du skicka ångmaskinen till oss direkt eller via en fackman. Vi ber om
förståelse för att uppvärmda/begagnade modeller inte kan bytas ut mot nya. De
vanligaste reklamationerna är otäta ångpannor. Lödtråden förstörs vid uppvärm-
ning med för låg vattennivå. I sådana fall smälter lödtennet i lödtråden och pannan
blir otät. Detta är ett entydigt bevis på att pannan har torruppvärmts. Var noga med
att ha en tillräcklig vattennivå, eftersom garantin inte gäller vid torruppvärmning.
Miljöarbetet är en viktig del av vår verksamhet. Du har därför möjlighet att lämna
in både originalförpackningar och ångmaskiner som har levt ett långt liv till oss.
(Vi täcker inte kostnaden för detta.) Alla maskiner/förpackningar som skickas till
oss vidarebefordras för lämplig återvinning.
Det här tillbehöret är endast avsett att användas enligt den ovan beskrivna
funktionen.
Vi förbehåller oss rätten att utföra tekniska ändringar.
WILESCO önskar Dig mycket nöje med Din ångmaskin och “full fart framåt“!
S